మహాశివరాత్రి, శివునికి అంకితం చేయబడిన వార్షిక పండుగ ఆది దేవా.
ఇది దేవత తన దివ్య నృత్యాన్ని ప్రదర్శించే సందర్భం, దీనిని తాండవ లేదా శివుని విశ్వ నృత్యం అని పిలుస్తారు.
"హిందూ మతంలో, ఈ నృత్యం చేసే శివుని రూపాన్ని నటరాజ్ అని పిలుస్తారు మరియు శక్తి లేదా ప్రాణశక్తికి ప్రతీక. విగ్రహం పక్కన ఉన్న ఫలకం వివరించినట్లుగా, శివుడు విశ్వాన్ని ఉనికిలోకి తెచ్చాడని, దానిని ప్రేరేపిస్తాడని మరియు చివరికి దానిని ఆర్పివేస్తాడని నమ్మకం. కార్ల్ సాగన్ నటరాజ్ యొక్క కాస్మిక్ డ్యాన్స్ మరియు సబ్‌టామిక్ పార్టికల్స్ యొక్క 'కాస్మిక్ డ్యాన్స్' యొక్క ఆధునిక అధ్యయనం మధ్య రూపకాన్ని చిత్రించాడు.". (CERN)
ప్రసిద్ధ ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్త కార్ల్ సాగన్ ఈ క్రింది పదాలలో శివుని విశ్వ నృత్యం మరియు ఉప పరమాణు కణాల విశ్వ నృత్యం మధ్య రూపకాన్ని గీశారు:
"కాస్మోస్ కూడా అపారమైన, నిజానికి అనంతమైన, మరణాలు మరియు పునర్జన్మలకు లోనవుతుందనే ఆలోచనకు అంకితమైన ప్రపంచంలోని గొప్ప విశ్వాసాలలో హిందూ మతం మాత్రమే ఒకటి. ఆధునిక వైజ్ఞానిక విశ్వోద్భవ శాస్త్రానికి, ప్రమాదవశాత్తూ సమయ ప్రమాణాలు అనుగుణంగా ఉండే ఏకైక మతం ఇది. దీని చక్రాలు మన సాధారణ పగలు మరియు రాత్రి నుండి బ్రహ్మ యొక్క పగలు మరియు రాత్రి వరకు నడుస్తాయి, 8.64 బిలియన్ సంవత్సరాల పొడవు, భూమి లేదా సూర్యుడి వయస్సు కంటే ఎక్కువ మరియు బిగ్ బ్యాంగ్ నుండి సగం సమయం. మరియు ఇంకా చాలా ఎక్కువ సమయ ప్రమాణాలు ఉన్నాయి.
విశ్వం అనేది వంద బ్రహ్మ సంవత్సరాల తర్వాత, కలలు లేని నిద్రలో తనను తాను కరిగించుకునే దేవుని కల అని లోతైన మరియు ఆకర్షణీయమైన భావన ఉంది. విశ్వం అతనితో కరిగిపోతుంది - మరొక బ్రహ్మ శతాబ్ది తర్వాత, అతను కదిలి, తనను తాను తిరిగి కంపోజ్ చేసుకుని, గొప్ప విశ్వ స్వప్నాన్ని మళ్లీ కలలుకంటున్నాడు. ఇంతలో, మరెక్కడా, అనంతమైన ఇతర విశ్వాలు ఉన్నాయి, ప్రతి ఒక్కటి దాని స్వంత దేవుడు విశ్వ కలలను కలలు కంటుంది. ఈ గొప్ప ఆలోచనలు మరొకరి ద్వారా నిగ్రహించబడ్డాయి, బహుశా ఇంకా ఎక్కువ. మనుషులు దేవుళ్లకు కలలు కాకపోవచ్చు, కానీ దేవతలు మనుషుల కలలు అని చెబుతారు.
భారతదేశంలో చాలా మంది దేవతలు ఉన్నారు మరియు ప్రతి దేవుడికి అనేక వ్యక్తీకరణలు ఉన్నాయి. పదకొండవ శతాబ్దంలో వేయబడిన చోళ కంచులలో అనేక విభిన్న అవతారాలు ఉన్నాయి దేవుడు శివుడు. వీటిలో అత్యంత సొగసైన మరియు ఉత్కృష్టమైనది ప్రతి విశ్వ చక్రం ప్రారంభంలో విశ్వం యొక్క సృష్టికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుంది, దీని మూలాంశం శివుని విశ్వ నృత్యం. ఈ అభివ్యక్తిలో డ్యాన్స్ కింగ్ నటరాజ అని పిలువబడే దేవుడికి నాలుగు చేతులు ఉన్నాయి. ఎగువ కుడి చేతిలో ఒక డ్రమ్ ఉంది, దీని ధ్వని సృష్టి యొక్క ధ్వని. ఎగువ ఎడమ చేతిలో జ్వాల యొక్క నాలుక ఉంది, ఇప్పుడు కొత్తగా సృష్టించబడిన విశ్వం ఇప్పుడు బిలియన్ల సంవత్సరాల తర్వాత పూర్తిగా నాశనం చేయబడుతుందని గుర్తు చేస్తుంది.
ఈ లోతైన మరియు మనోహరమైన చిత్రాలు, ఆధునిక ఖగోళ శాస్త్ర ఆలోచనలకు ఒక రకమైన సూచనగా నేను ఊహించుకోవాలనుకుంటున్నాను. చాలా మటుకు, బిగ్ బ్యాంగ్ నుండి విశ్వం విస్తరిస్తోంది, కానీ అది ఎప్పటికీ విస్తరిస్తూనే ఉంటుందని స్పష్టంగా లేదు. విస్తరణ క్రమక్రమంగా నెమ్మదించవచ్చు, ఆగిపోవచ్చు మరియు రివర్స్ కావచ్చు. విశ్వంలో నిర్దిష్ట క్లిష్టమైన మొత్తం కంటే తక్కువ పదార్థం ఉంటే, క్షీణిస్తున్న గెలాక్సీల గురుత్వాకర్షణ విస్తరణను ఆపడానికి సరిపోదు మరియు విశ్వం శాశ్వతంగా పారిపోతుంది. కానీ మనం చూడగలిగే దానికంటే ఎక్కువ పదార్థం ఉంటే - బ్లాక్ హోల్స్‌లో దాగి ఉంటే, చెప్పండి, లేదా గెలాక్సీల మధ్య వేడి కానీ కనిపించని వాయువులో - అప్పుడు విశ్వం గురుత్వాకర్షణతో కలిసి ఉంటుంది మరియు చాలా భారతీయ చక్రాల వారసత్వం, విస్తరణ తర్వాత సంకోచంలో పాల్గొంటుంది. , విశ్వం మీద విశ్వం, అంతం లేని కాస్మోస్.
మనం అలాంటి ఊగిసలాడే విశ్వంలో జీవిస్తున్నట్లయితే, బిగ్ బ్యాంగ్ అనేది కాస్మోస్ యొక్క సృష్టి కాదు, కేవలం మునుపటి చక్రం యొక్క ముగింపు, కాస్మోస్ యొక్క చివరి అవతారం యొక్క విధ్వంసం. (పుస్తకం నుండి ఒక సారాంశం కాస్మోస్ కార్ల్ సాగన్ ద్వారా పేజీ 169).
***
***
